2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı Üzerine Görüşmeler Sonuçlandı

2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı Üzerine Görüşmeler Tamamlandı

2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı, Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde detaylı bir şekilde ele alındı ve tasarının genel görüşmesi sona erdi.

CTP Milletvekili Salahi Şahiner, bütçe hakkında konuşarak, “Bu bütçe için hayırlısı olsun diyemem.

Hayır beklemek, aşırı bir iyimserlik içeriyor” ifadelerini kullandı.

Bütçe Yasa Tasarısı’nın sektörel hassasiyetleri göz ardı ettiğini vurgulayan Şahiner, “Önümüzde enflasyon açısından zorlu bir mali yıl var ve ülkemizde gergin bir dönem yaşanacak” dedi.

Kamu hizmetlerinde ciddi eksiklikler bulunduğunu belirten Şahiner, kamu maliyesinin sürdürülebilir bir yapıdan uzak olduğunu ifade etti.

Ayrıca, Kalecik III sözleşmesinin ülkeye ciddi zararlar verdiğini belirten Şahiner, yükseköğrenimde yaşanan sahte diploma krizinin 2025 bütçesinde etkilerini göreceğimizi söyledi.

Hata kabul etmeyen bir bütçeyle karşı karşıya olduklarını da sözlerine ekledi.

CTP Milletvekili Devrim Barçın ise, “Tarihi bir bütçe açığıyla karşı karşıyayız.

KKTC tarihindeki en büyük bütçe açığını tartışıyoruz” diyerek, Maliye Bakanlığı’nın Orta Vadeli Bütçe çerçevesi hazırladığını hatırlattı.

Barçın, “Gerçekçi verilerle bütçe hazırlamazsanız, Maliye Bakanı değil, sadece veznedar olursunuz” dedi.

Eylül ayındaki bütçe açığına değinen Barçın, Maliye Bakanlığı’nın vergi affı çıkarmasını ve bunu dört kez uzatmasını eleştirerek, bu tür bir öngörüsüzlüğün kabul edilemeyeceğini kaydetti.

Ayrıca, bütçe disiplini açısından bir şeyin kalmadığını belirten Barçın, çalışanların hayat pahalılığına yönelik yasal müdahalelerde bulunulmak istendiğini ifade etti.

Kamu maliyesi yönetiminde gelir yönünde hiçbir adım atılmadığını savunan Barçın, “2025’te geminin karaya oturacağını” belirterek, erken seçim çağrısında bulundu.

CTP Milletvekili Ürün Solyalı, konuşmasında “Şaşırdık biraz” diyerek, Komite Başkanı ve Maliye Bakanı’nın bütçe açılış konuşmalarındaki farklı vizyonlara dikkat çekti.

Bütçede büyük bir açık olduğunu ancak daha da kötü olanın sosyal bütçeleme alanındaki yatırımların azaltılması olduğunu dile getiren Solyalı, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ekonomi ve Enerji Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bütçe paylarının düşürüldüğünü ifade etti.

Sosyal ve güvenlik alanında yeterli yatırım öngörülmediğini belirten Solyalı, “Bu bütçe Anayasa’ya aykırıdır.

Anayasa’nın üçüncü maddesindeki görevlerin yerine getirilmediğini savunuyorum” dedi.

Bütçenin, halkın bütçesi olması gerektiğini vurgulayan Solyalı, bu bütçeyle toplumda daha fazla eşitsizlik yaşanacağını, sosyal adaletin daha da bozulacağını kaydetti.

CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay ise, yeni bütçenin hayırlı olmasını dileyerek, bütçe rakamlarına bakıldığında 2025 yılının “zorlu” geçeceğini ifade etti.

Bütçenin genel yapısında politikalar açısından eksiklikler bulunduğunu belirten Uluçay, 2025 yılında beklenen açığın çok daha yüksek olacağını söyledi.

Uluçay, 2025 yılına yönelik politika önerilerinin yalnızca Maliye Bakanı’nın değil, hükümetin sorumluluğu olduğunu belirtti. Özellikle gelir artırıcı tedbirler çerçevesinde Yeşil Hat Tüzüğü üzerinden ihracatın artırılması gerektiğine dikkat çeken Uluçay, 2025 yılında hayatın ucuzlatılması ve satın alma gücünün artırılması gerektiğini vurguladı.

CTP Milletvekili Armağan Candan da, hükümetin beş yıllık kalkınma planı hazırlayacağını söylediğini, ancak geçen bir yılda bu konuda herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini belirtti.

Tarihte ilk kez sanayiciler ve esnafların birlikte eylem yapacağına dikkat çeken Candan, gerekli önlem ve desteğin verilmemesi durumunda işletmelerin kapanacağı uyarısında bulundu.

Sanayicilerin ve esnafın taleplerine yönelik herhangi bir gelişme olmadığını da ifade eden Candan, “Çocukları göç etmesin diye sokağa dökülüyorlar. Ülkenin geldiği durum bu” dedi.

Ticaret Odası’nın açıklamasına da değinen Candan, yarın narenciye üreticilerinin de bir araya gelerek, yol haritası oluşturacağını söyledi.

Candan, Kuzey ve Güney arasındaki perakende satışların tersine döndüğünü kaydetti.

Meclis Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe ise, “Gerçek nüfusu bilmeme halimiz devam ediyor” diyerek, nüfusun kontrolsüz olmasının endişe verici bir durum olduğunu ifade etti.

Nüfusun belediyelerin durumu ile çok ilgili olduğunu belirten Özdenefe, özellikle mahalli gelirlerin düşük olmasının belediyelerin katkılarını bire bir etkileyeceğini belirtti.

Ciddi yoğunluk yaşayan kentlerin bütçe nedeniyle sıkıntı yaşayacağını ifade eden Özdenefe, Maliye Bakanlığı’nın belediyelere trafik ceza ücretlerini dahi ödemediğini kaydederek, bunun ne zaman ödeneceğini sordu.

Maliye Bakanı Özdemir Berova ise eleştirileri yanıtlayarak, “Komite Başkanı ile Maliye Bakanı’nın çok farklı vizyonlara sahip olduğu” iddialarına değindi. “Zengin ve fakirin arasındaki makasın giderek açıldığını” belirten Berova, AB’deki asgari ücret sıralamasında KKTC’nin ilk 10 içinde yer aldığını ifade etti.

Berova, öncelikli hedeflerinin kayıt dışılığı azaltmak olduğunu vurguladı.

Yeşil Hat Tüzüğü ile ilgili gerekli çalışmaların yapılacağını ve gelir artırıcı her türlü önlemin 2025 yılı için önemli olduğunu dile getiren Berova, Ünal Üstel başkanlığındaki hükümetin 2020 yılı sonuna kadar olan Taşınmaz Mal Komisyonu ödemelerini yaptığını anlattı.

UBP’nin çiftçinin ve üreticinin yanında olduğunun altını çizen Berova, narenciye ile ilgili devletin yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve narenciye üreticilerine verdikleri sözü tutacaklarını ifade etti.

Enflasyonun ülkenin bir sorunu olduğunu dile getiren Bakan Berova, “Bizim için esas olan enflasyonun yarattığı gider artışlarını, gelirlerle kapatmanın yanı sıra bütçe disiplinine uymak” dedi.

Aksa birinci sözleşmesinin CTP döneminde yapıldığını ifade eden Berova, 41/2019 sayılı yasanın uygulamasında bazı sıkıntılar olduğunu, değişiklik yasasını Meclis’e gönderdiklerini söyledi.

Denetlenebilir mali yapının çok önemli olduğunu vurgulayan Berova, 2025 yılında yapılacak politikalarla ülkeyi daha ileri bir noktaya getireceklerini kaydetti.

Beş yıllık kalkınma planının uzun süredir gündemde olduğunu anlatan Berova, hazırlık sürecinde yaşanan teknik sorunlar nedeniyle planın revize edildiğini açıkladı.

Ayrıca, 2024 nüfusuyla ilgili çalışmaların tamamlandığını ve bunun kısa süre içinde açıklanacağını belirtti.

Belediyeler reformu çerçevesinde tarihi bir yasa ile reform gerçekleştirmiş bir hükümet olduklarını ifade eden Berova, belediyelerin gelirlerinin hızla arttığını belirtti.

Bakan Berova, trafik cezaları konusunun çok önemli olduğunu ve yeni düzenlemenin çalışmasının başlatılacağını aktardı. İhtiyaç ve taleplerin her zaman yüksek olduğunu dile getiren Berova, “Bizim görevimiz olanaklar çerçevesinde bunu planlamak ve dağıtmaktır” dedi.

Konuşmaların ardından bütçenin genel görüşmesi tamamlandı ve toplantıya saat 14.30’a kadar ara verildi.

Ara sonrası, 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı’nın madde madde görüşülmesine geçilmesi oylanacak.