KKTC Tüketiciler Derneği’nden Ticaretin Güney’e Kayması Üzerine Açıklama

KKTC Tüketiciler Derneği Başkanı Hasan Y.

Işık, enflasyon ve fiyat anarşisinin piyasalardaki olumsuz etkilerinin, ticaretin Güney Kıbrıs’a kaymasına neden olduğunu vurguladı.

Işık, bu durumun dernek olarak ülke yararına bir gelişme olarak değerlendirilmediğini belirtti.

Işık, yazılı bir açıklama yaparak, Güney’e kayan ticaretin nedenlerini ve bu konuda alınabilecek tedbirler ile olası politika seçeneklerini paylaştı.

Açıklamasında, “Enflasyon ile birlikte piyasadaki fiyat anarşisinin tüketiciler ve ekonomik sektörler üzerinde trajik boyutta yarattığı olumsuz etkileşim, ticareti Güney’e kaydırmaktadır,” ifadesine yer verdi.

Dernek olarak, Kuzey ve Güney’deki sivil toplum örgütleri ve meslek kuruluşlarının görüşlerini değerlendirerek, derneğe gelen tüketici şikayetlerine dayanan verilerle bu durumu analiz ettiklerini belirten Işık, Güney’e kayan ticaretin temel nedenlerini tespit etme amacı güttüklerini ifade etti.

Işık, Güney’in Kuzey’e göre avantajlı olduğu ürünleri şu şekilde sıraladı:

• Giyim eşyası
• Elektrikli eşyalar
• Yedek parça
• Et ve gıda ürünleri
• Araç servisi

Kuzey’in ise Güney’e göre avantajlı olduğu ürünler ise:

• Taklit ürünler
• Doğal güzellikler ve tarihi yerler
• Kumarhane
• Tekstil ürünleri (özellikle perde, yün gibi)
• Otel ve restoranlar

Işık, Güney’e kayan ticarette öne çıkan faktörleri de şu şekilde maddelendirerek açıkladı:

• Güney’de: Çok amaçlı alışveriş merkezlerinin varlığı, daha ucuz fiyatlar ve fiyat istikrarı, ürün çeşitliliği, güven ve güvencenin sağlanması, hizmet sektörünün daha gelişmiş olması, satılan ürünlerin kalitesinin yüksekliği, tüketici güveni ve memnuniyetine verilen önem, tüketicilere ve haklarına saygı.
• Kuzey’de: Enflasyondan kaynaklanan fiyat anarşisi, satıcı ve toptancı fırsatçılığı, temel besin ürünlerindeki fahiş fiyatlar ve kalitesizlik, fiyatlardaki astronomik vergiler, gümrük vergileri, KDV, stopaj vergileri, sahte marka ve kalitesiz ürünlerin Ürün Güvenliği Yasası’na rağmen piyasada yer alması, sağlığı tehdit eden gıda ürünleri, düşük tüketici güveni ve memnuniyeti, tüketicilere ve haklarına saygının eksikliği.

Işık, derneğin bu tespitleri doğrultusunda alınabilecek tedbirleri ve olası politika seçeneklerini 11 madde halinde sıraladı:

• Kuzey’in ucuzlaştırılması için kapsamlı tedbirlerin alınması ve somut düzenlemelerin yapılması.
• İthal edilen ürünler üzerinden gümrük vergilerinin kaldırılması ve bütçe açığını kapatacak çözümler için TC-KKTC arasında işbirliği geliştirilmesi.
• KKTC yerel üretim ve ithalat politikalarının, yerel nüfusun yanı sıra turizm, eğitim ve emek sektörünü de dikkate alarak yeniden düzenlenmesi.
• Tüketicileri Koruma Yasası, Ürün Güvenliği Yasası, Gıda Güvenliği Yasası, Rekabet Yasası, Kredi Kartları Yasası, Hal Yasası ve Mal ve Hizmetler Yasası’nın tadil edilerek eksiksiz uygulanması.