Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Haspolat Geçiş Kapısı Açılışı ve Kıbrıs’taki Durum Üzerine Açıklamaları

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Açıklamaları

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Haspolat’ta bir geçiş kapısının açılmasıyla ilgili olarak Kıbrıs Rum tarafının karşı çıkmayacağına inandığını belirtti.

Tatar, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin “transit geçiş” önerisini kabul etmediklerini vurgulayarak, şimdi Rum Yönetimi’nden başka bir karşı öneri beklediklerini ifade etti.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve BM Barış Gücü Misyon Şefi Colin Stewart da, BM Güvenlik Konseyi’ne rapor sunmadan önce gerçekleştirdikleri toplantının oldukça yapıcı geçtiğini kaydetti.

Stewart, halk için önemli olan geçiş noktaları, Pile yolu ve Liderler toplantısı gibi konularda 2017 yılından bu yana elde ettikleri en iyi fırsatın bu olduğunu belirtti.

Görüşmelerin Detayları

Cumhurbaşkanı Tatar ve BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart, Cumhurbaşkanlığı’nda yaptıkları görüşmeler sonrasında basına ayrı ayrı açıklamalarda bulundular.

Tatar, Stewart’a ara bölgede yer alan yıl sonu resepsiyonunda kendisine gösterdiği ilgi ve alakadan dolayı teşekkür etti.

Resepsiyonda her iki tarafın düşüncelerini paylaştığını ifade eden Tatar, Kıbrıs Türk tarafının hiçbir zaman iletişimden kaçmadığını vurguladı. İki taraf arasında eşitlik temelinde iş birliği sağlanabilmesi için teknik komiteler tarafından birçok konuda çalışmalar yürütüldüğünü belirtti.

Tatar, “Kıbrıs meselesinde şu anda nihai bir çözüm görünmüyor, ancak olana kadar iki tarafın iş birliğiyle her iki tarafın faydasına olacak konularda iş birliğini geliştirmenin önemini bir kez daha ifade ettim” dedi.

Haspolat Kapısı ve Transit Geçişler

İki tarafın kabul edeceği noktalarda geçiş kapısı açılması anlayışının, 15 Ekim’de New York’ta BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulides ile yapılan gayriresmi yemekte ortaya çıktığını belirten Tatar, Kıbrıs Türk tarafından en başından beri Haspolat’ta kapı açılması önerisinin yapıldığını ifade etti.

Tatar, Haspolat’ta ticari araçların ve taksilerin kullanabileceği bir kapı açılmasının KKTC ile Güney Kıbrıs arasındaki ticaretin artması ve Metehan geçiş noktasının rahatlaması açısından önemli olduğunu kaydetti.

KKTC ve Güney Kıbrıs arasında mevcut durumda 9 geçiş noktası bulunduğunu hatırlatan Tatar, “Trafiğin yüzde 65’i Metehan sınır kapısındadır.

Haspolat kapısının açılması mantıklıdır.

Kıbrıs Rum tarafının buna karşı çıkmaması gerektiğini düşünüyorum” dedi.

Haspolat’ta ticari araçların kullanacağı bir kapı açılmasına Rum Yönetimi’nin olumlu baktığını düşündüğünü belirten Tatar, “Karşılığında her zaman olduğu gibi bir şey almak istiyorlar.

Bu ne olabilir?

Transit geçişleri kabul etmeyiz.

Bu mesajı verdik.

Ne Erenköy’den ne Kiracıköy’den…” diye konuştu. “Transit geçişlere bizim onay vermemiz mümkün değildir. Çünkü kapı niteliğinde değildir” diyen Tatar, şimdi başka bir karşı öneri beklediklerini ve bu önerinin yılbaşında gelebileceğini ifade etti.

Pile-Yiğitler Yolu ve Diğer Konular

Pile- Yiğitler yolundaki sorunları da Stewart’a hatırlatan Tatar, Pile- Larnaka arasında yapılan yol için kimsenin karşı çıkmadığını, ancak Pile-Yiğitler yolu yapım aşamasında çıkan olayların Kıbrıs Türk tarafını rahatsız ettiğini belirtti.

Tatar, Pile halkının geçişlerde yaşadığı sıkıntıların ortadan kaldırılması için Pile-Yiğitler yolunun tamamlanması gerektiğini Stewart’a aktardı.

Genişletilmiş Toplantı ve Diğer Gelişmeler

Cumhurbaşkanı Tatar, liderler ve garantör ülkelerin katılımıyla yapılacak genişletilmiş toplantı hakkında da bilgi vererek, Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary Di Carlo’nun Ocak ayında bu toplantıya yönelik hazırlık için adaya geleceğini belirtti.

Tatar, “Bu toplantının Şubat veya Mart aylarında yapılması beklenmektedir” dedi.

KKTC ve Türkiye’nin pozisyonunun, müzakere sürecinin ancak Kıbrıs Türkü’nün egemen eşitliğinin ve eşit uluslararası statüsünün teyidi ile başlayabileceği noktasında olduğunu kaydeden Tatar, her iki halkın yararına olabilecek iş birlikteliklerine yönelik görüşmelere her zaman açık olduklarını da vurguladı.

Doğu Akdeniz’deki gelişmelere de dikkat çeken Tatar, bu durumun KKTC’nin önemini daha da artırdığını söyledi.

Tatar, garantör ülke olan Türkiye’nin Kıbrıs ile ilgili yeni siyasetinden asla vazgeçmeyeceği yönünde sık sık açıklamalar aldıklarını da ifade etti.

Colin Stewart’ın New York’ta 2025 Ocak sonunda BM Güvenlik Konseyi’ne rapor sunacağını belirten Tatar, BM Genel Sekreteri Kıbrıs Şahsi Temsilcisi María Holguín Cuéllar’ın raporunda “Kıbrıs’ta ortak zemin bulunmadığı” ifadesinin yer aldığını ve Guterres’in 15 Ekim’de “her iki tarafın farklı pozisyonda olduğu” ifadesinin Colin Stewart’ın raporunda da yer almasını temenni ettiklerini kaydetti.

Bu ifadelerin tarihi raporlarda yer almasının önemli olduğunu vurguladı.

Colin Stewart’ın Değerlendirmeleri

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart, Ocak ayında Güvenlik Konseyi’ni bilgilendireceğini ve bu çerçevede Tatar ile yaptığı görüşmenin “çok yapıcı” geçtiğini ifade etti.

Görüşmede yeni geçiş kapıları hakkında nasıl ilerleme kaydedebileceklerini de konuştuklarını ekledi.

Stewart, Tatar’ın Kıbrıs Türk tarafı için Pile-Yiğitler yolu sorununu çözmenin önemini ifade ettiğini ve bunun kendisi için de önemli olduğunu aktardı.

Görüşmenin genel olarak yapıcı olduğunu belirten Stewart, “Bunun, insanları ilgilendiren konularda, gerek geçiş noktaları gerek Pile yolu, gerekse bir sonraki liderler toplantısı olsun, olumlu bir hareketlenme için 2017’den sonra, en iyi fırsat olduğunu düşünüyorum” dedi.

Genişletilmiş toplantı için henüz bir gün belirlenmediğini belirten Stewart, toplantının daha olumlu koşullarda yapılabilmesi için detaylı çalışmaları sürdürmek istediklerini ifade etti.