Depozito Yönetim Sistemi (DYS) Hakkında Bilgiler

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamada, Sıfır Atık hareketinin bir parçası olarak hayata geçirilecek yeni depozito sisteminin detaylarını paylaştı.

Bu paylaşımda, vatandaşların sıklıkla merak ettiği 11 soru ve yanıtına yer verildi. İşte DOA sisteminin işleyişi hakkında bilmeniz gerekenler:

1- Depozito Yönetim Sistemi (DYS) nedir?

Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesinin ardından geri iade alınmasını ve depozito bedelinin geri ödenmesini sağlayan bir mekanizmadır.

2- Depozito ne sağlar?

Bu sistem, ambalajların kaynağında ayrı toplanmasına, geri dönüşüm değerinin korunmasına ve artırılmasına yardımcı olur.

Ayrıca, birincil ham madde kullanımını azaltarak doğal kaynakların korunmasına, enerji tüketiminin düşürülmesine, karbon emisyonlarının azaltılmasına ve 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşılmasına katkı sağlar.

Sıfır atık ve döngüsel ekonominin desteklenmesine de önemli bir rol oynar.

3- Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir?

Bu uygulama, tüketicilerin ambalaj iade süreçlerini kolaylaştırmak amacıyla geliştirilen bir mobil uygulamadır.

Bakanlık tarafından onaylanmış makineler ve manuel iade noktalarında tüketiciler, DOA mobil uygulaması aracılığıyla depozito iadelerini gerçekleştirebileceklerdir.

4- DOA uygulaması nasıl çalışır?

Android ve iOS işletim sistemine sahip cihazlar için ücretsiz olarak indirilebilen uygulama, karekod okuyarak çalışmaktadır.

Depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli, kullanıcının e-cüzdanında birikir.

Bu biriken bakiye, QR kod ile ödeme yapabilen tüm POS cihazlarında, anlaşmalı restoranlar ve marketlerde harcanabilir.

5- DOA bankacılık sistemine entegre midir?

Tüm finansal işlemler, Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın altyapısı üzerinden DOA mobil uygulaması altında e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülmektedir.

Kullanıcılar, biriken bakiyelerini banka hesaplarına da havale edebilirler.

6- Uygulama Türkiye genelinde ne zaman başlayacak?

Sakarya’da pilot olarak başlatılan uygulamanın, 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her il ve ilçede hayata geçirilmesi planlanmaktadır.

7- DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar destek veriyor?

Depozito yönetim sistemi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) tarafından yönetilmektedir.

Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ile işbirliği içinde yürütülmektedir.

8- Yılda ne kadar ambalajda geri kazanım sağlanacak?

Türkiye genelinde, 783 bin kilometrekarelik bir coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması hedeflenmektedir.

9- Ne kadar üründe DOA logosu var?

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü işbirliği ile 1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenerek piyasaya sürülmüştür.

10- DOA ile yıllık ne kadar kazanç elde edilecek?

Bu sistemin ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon euro katma değer sağlaması beklenmektedir.

11- Hangi ambalajlara depozito ödenecek?

Cam, plastik ve alüminyum malzemeden üretilen, 0,1 litre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alınmıştır. Üzerlerinde depozito logosu bulunan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecek.