2024 Yılı Denetim Faaliyetleri ve Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2024 Yılı Denetim Faaliyetleri

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan (GİB) elde edilen bilgilere göre, 2024 yılı içinde birçok sektörde KDV oran uyumsuzluğu, belge düzeni ve ödemelerin kayıtlarla uyumu gibi kayıt dışı ekonomiye yol açabilecek durumlar titizlikle denetlendi.

Bu kapsamda, bandrollü ürünler ve akaryakıt ürünlerine yönelik özel denetimler de gerçekleştirildi.

Sonuç olarak, 1 milyon 125 bin 410 saha denetimi yapıldı ve bu denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklar sebebiyle toplamda 7,4 milyar lira ceza uygulandı.

Ayrıca, 32 bin 255 kişinin hiç vergi kaydı olmadan tamamen kayıt dışı çalıştığı belirlendi.

Bu tespitler doğrultusunda gerekli işlemler tamamlanarak, 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.

Kira Geliri Beyanı Artışı

Başkanlığın kira gelirlerine yönelik 2024 yılı çalışmalarında, kiracı olduğu değerlendirilen 425 bin konutta yoklama yapıldı.

Bu çalışma sonucunda, 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı ve böylece 2024 yılına ait beyanname veren mükellef sayısında bir önceki yıla göre %26 oranında bir artış kaydedildi.

Bu süreç, yaklaşık 55 bin mükellefin geçmiş yıllara ait kira beyannamesi vermesine de olanak tanıdı.

Verilen bu beyannamelerle birlikte 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi.

GİB, bu yıl da kira gelirlerinin doğru bir şekilde beyan edilmesi için benzer çalışmalar yapmaya devam edecektir.

Bandrollü Ürünlere Yönelik Denetimler

Tütün ve alkollü içki ürünleri için 2007 yılında başlatılan bandrol uygulaması sayesinde, bu ürünlerin kaçak veya kayıt dışı olup olmadığı kolayca tespit edilebiliyor.

Gelir İdaresi, bu alanda özel olarak yetiştirilmiş bandrol ekipleriyle denetimlerini sürdürmektedir. 2024 yılı içinde bandrol ekipleri, 16 milyonun üzerinde sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon dal makaron denetledi.

Bu denetimlerde kaçak olduğu belirlenen 2 milyon sigara ve alkollü içki ürünü ile 120 milyon dal makaron, adli sürecin başlatılması amacıyla kolluk kuvvetlerine bildirildi.

Kayıt Dışı Hasılat için İzaha Davet

GİB, nakdin yoğun olarak kullanıldığı sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçleri başlattı.

Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı veya IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıtlara yansımayan hasılatlar analiz edildi.

Bu yollarla elde edilen ancak kayıtlara geçmeyen hasılatlar için mükelleflerden izahat talep edildi. Şirketlerin ortaklarına dağıttığı ve beyan edilmesi gereken kar payı, sporcuların elde ettiği ücret gelirlerinin beyanı, özel tekne ve yat satışları gibi 25 farklı konuda vergi ziyaına neden olan mükellefler tespit edildi.

Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle iletişime geçilerek, toplamda 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat için gönüllü uyum ve izaha davet çalışmaları başlatıldı. İlk aşamada 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı. Çalışma sonucunda kayıt dışı bırakılan hasılatı beyan etmeyen mükelleflere karşı gerekli işlemler yapılacaktır.

Vergiye Gönüllü Uyum Vurgusu

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, denetimlerin önemine dikkat çekerek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında etkinliğin artırılması amacıyla ceza tutarlarında önemli artışlar gerçekleştirdik.

Kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük ve daha önce ceza uygulaması bulunmayan uyumsuzluklara da ceza uygulaması getirdik.

Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da kayıt dışılıkla mücadelemiz aralıksız devam edecek” şeklinde konuştu.

Kayıt dışılıkla mücadele amacıyla gerçekleştirdikleri saha denetimlerinde önemli tespitlerde bulunduklarını vurgulayan Şimşek, “Vergide adalet ve verimlilik ilkesi çerçevesinde kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye yönelik denetimlerimiz yeni nesil analiz teknikleriyle sürecek.

Bakanlık olarak bu yıl da bir yandan vergiye gönüllü uyumu gözetirken, diğer yandan kayıt dışı ile mücadele denetimlerimizi katbekat artırarak yeni bir safhaya geçeceğiz” dedi.