Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Yeni Öneri Paketi: Diplomatik Manipülasyon mu?

Kıbrıs’taki Rum Yönetimi’nin Yeni Öneri Paketi: Diplomatik Bir Manipülasyon mu?

Rum lideri Nikos Hristodulidis’in masaya getirdiği 8 maddelik öneri paketi, sürecin ilerlemesini engellemek ve dışarıya bir öneri sunmuş gibi görünmek amacıyla hazırlandığı iddialarıyla gündeme geldi. Öneriler Varılan Uzlaşıya Aykırı Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Hristodulidis’in önerilerinin 15 Ekim 2024 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen gayriresmi yemekte varılan anlayışa ters düştüğü vurgulanıyor.

Rum liderin kapılara dair sunduğu unsurlar, yeni kapı açılmasını engellemeyi hedefleyen bir strateji olarak değerlendiriliyor.

Pile’nin Kuzeyine Yerleşme Planı Hristodulidis’in önerileri arasında yer alan Pile yoluna dair öneri de eleştirilerin hedefi oldu. İnsani amaçlarla inşa edilmesi planlanan Yiğitler-Pile yolunun tamamlanmasının şartı olarak Rumlara Pile’nin kuzeyine yerleşme imkanı sunulmaya çalışıldığı ifade ediliyor.

Bu öneri ile birlikte, 1300 metrelik bir yol karşılığında Rum yerleşimlerini Beyarmudu platosuna taşıma amacının güdüldüğü bildiriliyor.

Ancak, bu durumun kabul edilmeyeceği net bir şekilde belirtiliyor.

Hakikat Komisyonu Tehlikesi 15 Ekim’de Hristodulidis tarafından önerilen kayıplar için bir Hakikat Komisyonu kurulması teklifi, diplomatik kaynaklar tarafından Kayıp Şahıslar Komitesi’nin çalışmalarını olumsuz etkileyeceği ve komiteyi siyasallaştıracağı gerekçesiyle eleştiriliyor.

Bu durum, Kıbrıs sorunu bağlamında endişe verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

KIBRIS Özel KIBRIS, Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulidis’in, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart ile Cumhurbaşkanı Ersin Tatar arasında yapılan görüşmede ortaya koyduğu 8 maddelik öneri paketinin detaylarını araştırdı.

Diplomatik kaynaklar, Hristodulidis’in bu manipülasyon çabasıyla dışarıya bir öneri sunmuş gibi görünerek masada ilerlemeyi engellemeyi amaçladığını vurguluyor.

Öneriler Varılan Uzlaşıya Aykırı Rum liderin 20 Ocak tarihinde sunduğu 8 maddelik önerilerin, daha önceki anlaşmalarla çeliştiği ifade ediliyor. Özellikle, liderlerin 15 Ekim 2024’te yeni geçiş kapılarının açılabilmesini araştırmak üzere bir araya gelme konusundaki anlaşmalarına aykırı düşen unsurlar dikkat çekiyor.

Cumhurbaşkanı Tatar, bu anlaşmanın gereği olarak iki taraf arasındaki geçişlerde yaşanan tıkanıklığın aşılmasına yönelik Haspolat Kapısı önerisini yineleyerek, bunun önemine vurgu yaptı.

Ayrıca, Tatar, Rum lidere “Akıncılar kapısını da açalım” teklifini de iletti.

Türk Tarafının Önerileri 2003 Ruhu ile Uyumlu Akıncılar Kapısı’nın açılması, bölge halkının beklentilerini karşılayabilecek bir potansiyele sahip olması açısından önem taşıyor.

Kıbrıs’taki geçiş kapıları, iki taraf arasındaki ilişkilerin normalleşmesi ve iş birliği kültürünün gelişmesi açısından büyük bir öneme sahip.

Türk tarafının önerileri, 2003 yılında açılan ilk kapıyla yaratılan ruhla birebir örtüşüyor.

Güney, Askeri Avantaj İçin Koridorlar Yaratma Peşinde Rum liderin sunduğu ve entegre bir paket olarak lanse edilen öneriler, kapı anlayışını ortadan kaldıracak şekilde askeri avantaj sağlamaya yönelik transit koridorları içeriyor.

Güney’den Güney’e geçiş koridorları öneren Rum tarafı, stratejik öneme sahip Erenköy sahil şeridi ve Kiracıköy’den bir koridor açarak KKTC toprakları ve ara bölgenin büyük bir kısmını kullanarak Güney Lefkoşa’ya erişmeyi hedefliyor.

Bu durum, görüşmeden sonra basına sızdırılan paketin yorumlarında da ortaya çıkıyor.

Rumların Pile’nin Kuzeyine Gelmesi İçin Bir Hamle! 8 madde içerisinde Pile ile ilgili maddeye dikkat çeken diplomatik kaynaklar, bu maddenin son derece tehlikeli olduğuna dikkat çekiyor. İnsani Yiğitler-Pile yolunu bu unsurlara dahil ederek özellikle BM Barış Gücü aracılığıyla bu yolun tamamlanması şartı olarak Rumlara Pile’nin kuzeyine gelme imkanı sunulmaya çalışıldığı belirtiliyor.

Yani, insani 1300 metre yola karşılık Rum yerleşimlerinin Beyarmudu platosuna taşınması hedefleniyor.

Bu durumun kabul edilemeyeceği vurgulanıyor.

Hakikat Komisyonu Kayıp Şahıslar Komitesi’ni Siyasallaştırma Amacı Taşıyor Hristodulidis’in önerdiği Hakikat Komisyonu’nun Kayıp Şahıslar Komitesi’nin çalışmalarını olumsuz etkileyeceği ve siyasallaştıracağı yönündeki değerlendirmeler, sivil toplum üyeleri tarafından da gündeme getirildi.

Ayrıca, gençler için iki toplumlu bir komitenin kurulması önerisinin de sivil toplum kuruluşlarının doğasına aykırı olduğu ifade ediliyor.

Sonuç Olarak KIBRIS’ın görüşlerine başvuran güvenilir diplomatik kaynaklar, Rum liderin sunduğu 8 maddelik önerilerin amacını şu şekilde özetliyor: “Amaç, masada ilerlemeyi önlemek.” Hristodulidis, bu önerilerle dışarıya bir imaj sunarak masada ilerlemeyi engellemeyi amaçlıyor.

Kıbrıs Türk tarafının beklentisi, masada Rum liderinin yalnızca kendi kazançlarını düşünmemesi, aynı zamanda iki tarafın da yararına olabilecek olan Haspolat ve Akıncılar Kapısı’nın açılmasına olumlu yaklaşmasıdır.

Tüm bu tartışmaların en önemli noktası ise, liderlerin Genel Sekreter huzurunda anlaştıkları yeni geçiş kapılarının açılması olasılığını görüşmektir; ne savaş zamanını hatırlatan stratejik avantaj sağlamaya yönelik transit koridorları ne de daha önce tartışılıp reddedilen konuları tekrar gündeme getirmektir.