Deniz Kaplumbağalarının Korunması ve Yavru Salımı Projesi

Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) tarafından yapılan açıklamada, Yrd.

Doç.

Dr. Çiçek, deniz kaplumbağalarının 2024 yaz sezonunda gerçekleştirilecek yavru salımı ile ilgili önemli bilgiler paylaştı.

Başbakan Yardımcılığı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığı’na bağlı Çevre Koruma Dairesi’nden alınan izinle, 2008 yılından beri Gazimağusa, Yeniboğaziçi ve İskele sahillerinde yürütülen deniz kaplumbağalarının izlenmesi ve korunması projesinin sürdürüldüğü belirtildi. Çiçek, “Bu proje kapsamında yaptıklarımızı, DAÜ Fen ve Edebiyat Fakültesi, Biyolojik Bilimler Bölümü öğretim üyeleri, öğrencileri ve farklı ülkelerden gelen gönüllülerle birlikte gerçekleştiriyoruz.” dedi.

Proje, yalnızca deniz kaplumbağalarının yuva davranışları ile ilgili bilimsel bilgi toplamakla kalmıyor, aynı zamanda kumsalda geçirdikleri inkübasyon süresince de koruma faaliyetlerine öncelik veriyor. Çiçek, koruma çalışmalarının insan faaliyetlerinin oluşturduğu olumsuz etkileri minimize etmeye yönelik olduğunu vurguladı.

Deniz kaplumbağalarının, yaşamlarının büyük bir kısmını denizde geçirdiğini, ancak üreme dönemlerinde, dişilerin kumsalda yumurtlama sürecinde karada bulunduklarını ifade etti. “Yumurtadan çıkan yavrular, gece veya sabahın erken saatlerinde hızla denize dönerler ve derinlere doğru yüzerler.

Derin dalış yeteneği kazanana kadar deniz yüzeyindeki besinlerle beslenirler; belirli bir olgunluğa ulaştıklarında ise dipten beslenmeye başlarlar.

Kumsalda bulundukları süre boyunca ise korumasızdırlar.” şeklinde açıklamalarına devam etti.

KKTC sahillerinin bazı bölgelerinin doğrudan koruma alanı olduğunu ve bu alanların saat 20.00’den sonra insan girişine kapatıldığını belirten Çiçek, “Gazimağusa, Yeniboğaziçi ve İskele sahillerinde koruma altında olan alanlarda kumsallara araç ile giriş, kum alma, atık bırakma (organik – inorganik) ve kumsal yapısına zarar verecek her türlü geçici veya kalıcı yapının yasak olduğunu vurgulamak önemlidir.

Ancak, maalesef Çevre Koruma Dairesi, ilgili Kaymakamlık, Polis Genel Müdürlüğü ve Belediyelerin desteği ile yürüttüğümüz koruma faaliyetlerine rağmen, toplumda bazı bireylerin bu kurallara uymak istemediğini gözlemleyebiliyoruz.” dedi.

Çiçek, çevrenin korunmasının toplumdaki her bireyin sorumluluk alması ile mümkün olabileceğine dikkat çekerek, bu amaçla çocuklara yönelik farkındalık artırıcı etkinlikler düzenlediklerini belirtti. “İlköğretim, ortaöğretim ve üniversite düzeyindeki eğitim kurumlarıyla iş birliği yaparak, yuva döneminde yavru salımı gerçekleştirdiğimiz sahillerde bilgilendirme çalışmaları yapıyoruz.” diyen Çiçek, etkinliklerin ilgi çekici olması adına, yuva içerisinde sıkışmış ve müdahale edilmezse hayatta kalamayacak olan yavru deniz kaplumbağalarını denize uğurladıklarını ifade etti.

Doğal döngüye müdahale etmedikleri için bu tür etkinliklerde yavru sayısının değişkenlik gösterebildiğini belirten Çiçek, 2024 yaz döneminde toplamda yaklaşık 2 bin kişi ile birlikte yavru salımı gerçekleştirdiklerini söyledi. “Önceliği çocuklarımıza verecek şekilde herkesin bu kaplumbağaları gözlemlemesini ve çocuklarımızın yavruların denize ulaşma anını seyretmesini sağladık.” diyerek sözlerini tamamladı.

Proje kapsamında gerçekleştirilen faaliyetler, DAÜ’nün olanaklarının yanı sıra sponsorlar sayesinde de desteklenmektedir.

Ana sponsor olan İş Bankası’nın yanı sıra, Mağusa Ravelin, Desdemona, Mağusa Salamis, Mağusa Kale, The Othello Citadel of Virtual, Young Professionals Cyprus Virtual Lions Kulüpleri, Lefkoşa Başkent, Lefkoşa Kuzey Kıbrıs ve Lefkoşa Arasta Lions Kulüpleri, Girne Ada, Girne Özgür Ada, Girne Beşparmak ve Güzelyurt Yeşilada Lions Kulüpleri, District 135 Kuzey Kıbrıs Yönetim Çevresi ile Solmaz Seyahat, Merit, Semra Limited ve BEM’e destek veren herkese teşekkür ediyoruz.”