Güney Kıbrıs’ta ABD Askeri Üssü Gelişmeleri ve Stratejik Etkileri

Güney Kıbrıs’ta ABD Askeri Üssü Gelişmeleri

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) tarafından Amerika Birleşik Devletleri’ne tahsis edilen, eski bir Türk köyü olan Tatlısu’daki (Mari) helikopter üssünde inşaat çalışmalarının hız kazandığı bildirilmektedir.

Rum basını, Mari’de bulunan Evangelos Florakis Helikopter Üssü’ne ait haber fotoğraflarında, ABD’ye ait askeri iş makinelerinin bölgedeki inşaat faaliyetlerine katıldığını gözler önüne sermektedir.

GKRY, Mari’deki deniz üssü ve liman bölgesinde genişletme çalışmaları yürütürken, bu süreçte ABD’den teknik destek aldığı iddiaları da gündeme gelmektedir.

Helikopter üssünün, Vasiliko Elektrik Santrali’nin komşuluğunda inşa edilmesi dikkat çekicidir.

Daha önce, bölgede gizli bir ABD helikopter üssü bulunduğuna dair iddialar ortaya atılmış, Pentagon ise bu konudaki soruları yanıtsız bırakmıştır.

Rum kaynaklarına göre, GKRY’nin Mari’deki helikopter üssüne ABD ordusuna ait Sikorsky UH-60 Black Hawk, Boeing CH-47 Chinook helikopterleri ile bazı uçak gemilerinde bulunan, kısa pistlerde dikey iniş-kalkış yapabilen V-22 Osprey hava araçlarının konuşlandırılması planlanmaktadır.

ABD’nin Bölgedeki Stratejisi

Güvenlik uzmanı Abdullah Ağar, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, GKRY’nin daha önce Rusya ile işbirliği içinde olduğunu, ancak ABD’nin Trump döneminde yeni bir politika geliştirerek Rum yönetimiyle yakın ilişkiler kurduğunu hatırlatmaktadır.

Bu değişiklik sonucunda, Güney Kıbrıs’a yönelik silah ambargolarının kaldırıldığına dikkat çekmektedir.

Ağar, GKRY’nin limanlar, hava ve kara üsleri aracılığıyla giderek ABD’nin bölgedeki vekili haline geldiğini ifade ederek, Washington’un Mari’deki üs aracılığıyla askeri olarak Doğu Akdeniz, Suriye, Lübnan ve Filistin üzerinde etkili olma, ayrıca İsrail’in güvenliğini sağlama ve Süveyş Kanalı gibi Kuzey Afrika’ya ulaşma imkânı kazanacağını dile getirmektedir.

Ağar, son dönemde ABD’nin sadece GKRY üzerinden değil, Yunanistan’daki üslerini de kullanarak bölgede askeri koridorlar açtığına işaret ederek, “ABD, Mari’den tüm bölgeyi kontrolü amaçlıyor.” ifadesini kullanmaktadır.

Güney Kıbrıs’taki Mari üssünün, helikopterlerin yanı sıra ABD ordusunda bulunan dikey iniş-kalkış yapabilen savaş uçaklarının da kullanımına sunulabileceği değerlendirilmektedir.

Askeri Operasyonlar ve Lojistik Destek

Türkiye Hasan Kalyoncu Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Kıdemli Araştırmacısı Doç.

Dr.

Murat Aslan, GKRY’nin ABD’ye verdiği Mari’deki Evangelos Florakis Helikopter Üssü’nde Boeing CH-47 Chinook helikopterleri ile V-22 Osprey hava araçlarının konuşlandırılmasının belli stratejik amaçları olabileceğini belirtmektedir.

Mari’deki üssün kısa bir piste sahip olacağı öngörülmektedir.

Aslan, “ABD, Mari’deki üssü çok maksatlı kullanabilir.

Bunlardan en önemli ikisinin özel kuvvet harekâtları ile lojistik ikmal faaliyetleri olması muhtemeldir.” şeklinde konuşmaktadır.

Ayrıca, ABD ile GKRY arasında imzalanan “İkili Savunma İşbirliğine Dayalı Yol Haritası” protokolünün, askeri üsler alınmasına karşın Washington’un Güney Kıbrıs’a bazı siyasi tavizler vermesini içerebileceğini ifade etmektedir.

Güney Kıbrıs’taki Amerikan askerleri ile ilgili net bir duruş sergilemeyen ABD’nin, artık ada üzerindeki askeri varlığını açıkça gösterme niyetinde olduğu anlaşılmaktadır.

Aslan, “ABD, GKRY’deki Mari Üssü’nden Orta Doğu’ya yönelik küçük özel birlik kuvvetleri ile etkili askeri operasyonlar gerçekleştirme stratejisi izlemek isteyebilir.” diyerek, bu üssün müttefiklerine lojistik destek sağlama amacını taşıdığını vurgulamaktadır.

GKRY Lideri Hristodulidis’in Açıklamaları

GKRY Lideri Nikos Hristodulidis, devlet radyosuna verdiği özel bir röportajda, Amerikalıların Güney Kıbrıs’ta da Yunanistan’daki üslerde olduğu gibi sürekli varlık gösterip göstermeyeceği sorusuna, “ABD’nin Kıbrıs’ta sürekli varlığını da Avrupa devletinin (Fransa) sürekli varlık göstermesini de göz ardı etmiyorum.” yanıtını vermiştir.

Ayrıca, Mari’deki Evangelos Florakis Deniz Üssü’ndeki Fransız askeri varlığını kabul ederek, Rum Savunma Bakanı Vasilis Palmas’ın bu bağlamda Fransa’ya bir ziyaret gerçekleştireceğini belirtmiştir.

Medya Yansımaları ve Muhalefet Tepkileri

Haftalık Simerini gazetesi, “Kıbrıs ABD’nin ve NATO’nun Üssü” başlığıyla, Mari’deki helikopter üssü inşaatında yer alan ABD ordusuna ait askeri araçların fotoğraflarını yayımlamıştır.

Gazete, Larnaka ve Baf’taki üslerde bulunan ABD’ye ait savaş uçakları ile helikopterlerin uydu görüntülerini servis ederek, Limasol Limanı’nın ABD ve diğer ülkelerin gemilerine ev sahipliği yaptığını vurgulamaktadır.

Ayrıca, aşırı solcu ana muhalefet partisi AKEL, GKRY’nin ABD güdümüne girdiğini savunarak, “ABD’nin vagonuna bağlandık.” ifadesini kullanmaktadır.

Haravgi gazetesi, son gelişmelerin risklerini göz önüne alarak, hükümete “Bu bizi bilinmeyen sulara götürür.” uyarısında bulunmaktadır.

AKEL, GKRY liderliğinin Gazze ve Lübnan konularında İsrail’e verdiği desteği eleştirerek, Hristodulidis’e bu politikalara son verme çağrısında bulunmaktadır.

Ayrıca, GKRY’deki yabancı askeri varlığın artışının ülkenin stratejik değerini yükseltmeyeceğini, aksine Kıbrıs’ı militarist bir hale getireceğini savunmaktadır.