Harmancı’dan Arıtılmış Su ve Tarım Üzerine Açıklamalar

Mehmet Harmancı, Haspolat Atıksu Arıtma Tesisi’nden günlük çıkan arıtılmış suyun kalitesini vurgulayarak, bu suyun tarımda kullanılabilmesi için çeşitli çalışmalar yaptıklarını belirtti.

Günde 10-12 bin ton su temin etme hedefinde olduklarını ifade eden Harmancı, bu suyun tarımda daha verimli bir şekilde kullanılmasının mümkün olduğunu söyledi.

Arıtılmış suyun günlük miktarının 30 bin metreküp olduğunu, bunun yalnızca 2-2.5 bin tonunun tarımda kullanıldığını kaydeden Harmancı, bu oranı artırmak için çaba gösterdiklerini belirtti.

Ayrıca, Lefkoşa Rum Belediyesi’nin tesisin çıkan arıtılmış suyun %70’ini talep ettiğine değinerek, iki toplum arasında suyun paylaşımının adil bir şekilde yapılması gerektiğini vurguladı.

Kıbrıslı Rumların bu suyun %70’ine hakkı olduğunu ifade eden Harmancı, suyun biriktirilmesi amacıyla hem KKTC’de hem de Güney Kıbrıs’ta iki rezervuar inşa etme planlarının bulunduğunu kaydetti.

Tarımda Verimlilik ve Soya Üretimi

2021 yılında arıtılmış su ile yapılan soya üretimi denemelerinde, dönüm başına 300 kilogram verim alındığını belirten Harmancı, bu verimin ülke tarımına önemli katkılar sağlayabileceğini söyledi. Ülke olarak yılda 16-17 milyon dolar değerinde soya fasulyesi ithal edildiğini hatırlatan Harmancı, bunun bir kısmının yerel olarak üretilmesi için çalışmalar yürüttüklerini ifade etti.

Ayrıca, Haspolat bölgesindeki kullanılmayan arazilerin genç çiftçilere tahsis edilmesi gerektiğini vurguladı.

Rezervuar Projesi ve İhaleler

Rezervuar projesindeki gecikmelere karşı bir milyon dolarlık yatırım planladıklarını açıklayan Harmancı, bu çerçevede tarla sahiplerine su temin edebilmek için sulama hattı döşeyeceklerini ve pompa istasyonları kuracaklarını belirtti. İhaleye çıkma hazırlıklarının tamamlandığını kaydeden Harmancı, “Arıtılmış suyun bize düşen payı olan günde 10-12 bin tonunu çiftçilere dağıtmak için ihaleye çıkacağız. İhale hazırlığı tamamlandı, iki aya kadar netleşeceğini düşünüyorum” dedi.

Çiftçilere Su Temini

Bölgedeki bazı çiftçilerin arıtılmış suyu dereden çekmesinin maliyetli ve riskli olduğunu belirten Harmancı, arıtılmış suyu çiftçilere daha güvenilir bir şekilde ulaştıracaklarını ifade etti.

Arıtılmış suyun ton başına 10.87 TL’den verileceğini de ekleyen Harmancı, tesisin en son teknoloji ile donatıldığını belirtti.

Analiz raporlarına göre, arıtılan suyun tuzluluk oranının 1.3-1.6 mS/cm arasında olduğunu kaydetti.

Çamur Üretimi ve Kullanımı

Kimyevi gübre fiyatlarının yükselmesi nedeniyle elde edilen çamura olan talebin arttığını belirten Harmancı, ayda 1000-1500 metre küp arası çamur ürettiklerini ve bunun tamamının çiftçilere satıldığını söyledi.

Elde edilen çamurun denemelerinin olumlu sonuçlar verdiğini kaydeden Harmancı, tesisin kapasitesinin artırılabileceğini de vurguladı.

Gelecekteki Planlar

Harmancı, Lefkoşa’nın kanalizasyona bağlılık oranının %70 iken, bu oranın çalışmalar tamamlandığında %84’e çıkacağını belirtti.

Ayrıca, tesisin mevcut membranlarının değiştirilmesi gerektiğini, daha gelişmiş membranlar ile günlük kapasitenin 45 bin metreküpe çıkabileceğini ifade etti.

Elektrik ve Maliyetler

Atıksu arıtmanın ton başına maliyetinin doğru uygulamalarla 0.7 euro olduğunu belirten Harmancı, LTB’nin ton başına 10 TL aldığını, bunun yalnızca pompa istasyonlarının elektrik giderini karşıladığını aktardı.

Membran sistemli arıtmanın en büyük maliyet kaynağının elektrik olduğunu vurgulayan Harmancı, AB ile birlikte güneş enerjisi santrali kurulması için ihaleye çıkıldığını, tamamlandığında enerji tüketiminin %30-35’inin güneş enerjisiyle karşılanacağını belirtti.

Peynir Altı Suyunun Alımının Durdurulması

Peynir altı suyunun nisan ayından itibaren kabul edilmeyeceğini açıklayan Harmancı, bu atıkların endüstriyel atık olarak kabul edildiğini ve hükümet yetkililerine bu konuda daha önce bildirimde bulunduklarını belirtti.

Peynir altı sularının bertaraf edilmesi gereken atıklar olduğuna dikkat çeken Harmancı, bu konuda imalatçıların farklı bir çözüm önerisine sıcak bakmadığını kaydetti.

Görüşmede, Kanalizasyon Sorumlusu Serkan Önet de hazır bulundu.