Kahramanmaraş Depremleri Sonrası Okul Güçlendirme Çalışmaları ve Kıbrıs’taki Riskler

Kahramanmaraş Depremleri Sonrası Okul Güçlendirme Çalışmaları

Abdullah Ekinci, yazılı bir açıklama yaparak, özellikle okullarda gerçekleştirilen güçlendirme çalışmalarının önemine dikkat çekti.

Ekinci, Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerin ardından Türkiye genelindeki okulların güvenliğinin artırılmasına yönelik başlatılan çalışmaları ayrıntılı bir şekilde anlattı.

Bu süreçte, depreme dayanıklı olmayan binaların tespit edilip güçlendirilmesinin kritik bir öneme sahip olduğunu vurgulayan Ekinci, aynı zamanda karşılaşılan finansal ve bürokratik engellerin sürecin hızını ve etkinliğini olumsuz etkilediğini belirtti.

Kıbrıs’taki Deprem Riski ve Önlemler

Ekinci, Kıbrıs’ın deprem tehlikesine de dikkat çekerek, yerel yönetimlerin ve ilgili kurumların deprem riskine karşı daha kapsamlı tedbirler alması gerektiğini ifade etti.

Kıbrıs’taki mevcut yapı stokunun depreme dayanıklılığının artırılması gerektiğinin altını çizen Ekinci, Kahramanmaraş depremi sonrasında okulların depreme dayanıklılığı konusundaki hassasiyetin arttığını ve bu durumun hükümet üzerinde bir baskı oluşturduğunu aktardı.

Hükümetin de bu bağlamda hızlıca çözüm arayışına girdiğini belirten Ekinci, bu çerçevede İnşaat Mühendisleri Odası Deprem Komitesi bünyesinde yapılan toplantılarda okul binalarının depreme dayanıklılığını değerlendirecek bir yol haritası çizildiğini kaydetti.

İnşaat Mühendisleri Odası ve İlk Adımlar

Başbakanlık bünyesinde kurulan “Deprem ve Doğal Afet Değerlendirme ve İzleme Komisyonu”nda İnşaat Mühendisleri Odası’nın süreci yönettiğini ifade eden Ekinci, ilk adım olarak mevcut bina stokunun hızla taranmasının önerildiğini aktardı.

Hızlı tarama metodu ile okullardan başlayarak hastaneler ve kamu binalarının risk sıralamasının yapıldığını belirten Ekinci, İnşaat Mühendisleri Odası üyelerinin yaklaşık 850 binayı incelediğini ve bunlardan 300’ünün okul olduğunu kaydetti.

Okul Güçlendirme Çalışmaları ve Laboratuvar Testleri

Okulların durumunun daha detaylı incelenmesi için karot örnekleri alındığını ve laboratuvar testleri yapılmak suretiyle mevcut malzeme kalitelerinin belirlendiğini belirten Ekinci, Başbakanlığın talebi doğrultusunda 300 okuldan 127’sinde ileri tetkiklerin yapılması için projelendirme çalışmalarına başlandığını açıkladı. Çoğu okulun projesi olmaması nedeniyle detaylı röleve çalışmaları yapılmakta ve bu süreçlerin güçlendirme veya yeniden yapım kararlarını şekillendirdiğini ifade etti.

Bütçe Yetersizliği ve Bürokratik Engeller

Ekinci, bürokratik sebepler nedeniyle sürecin oldukça yavaş ilerlediğini ve hükümetin okulların güçlendirilmesi için ayırdığı 200 milyon TL’lik bütçenin yetersiz olduğunu vurguladı.

Okulların güvenli hale getirilmesi için daha fazla kaynak ve hız gerektiğini belirten Ekinci, Deprem ve Doğal Afet Değerlendirme ve İzleme Komisyonu’nda yapılan toplantılarda okulların depreme karşı dayanıklı hale getirilmesi için güçlendirilmesi veya yıkılıp yeniden yapılması kararlarının verildiğini ifade etti.

Güçlendirme maliyetinin yeniden yapım maliyetinin yüzde 40-50’sini aşması durumunda binanın yıkılarak yenisinin yapılmasına karar verildiğini, yıkım kararı verilmeden önce binanın tarihi öneminin de değerlendirildiğini sözlerine ekledi.

Proje İlerleyişi ve Mali Sorunlar

Ekinci, 127 okuldan 82’sinin projelerinin tamamlandığını, 40 okulun ihalesinin yapıldığını ve 28 okulda yer tesliminin gerçekleştirildiğini belirtti.

Ancak tüm bu süreçlerin oldukça yavaş ilerlediğine dikkat çeken Ekinci, iki yıl içinde yalnızca 19 okulun tamamlanabildiğini vurguladı.

Enflasyon nedeniyle inşaat sektöründe yaşanan mali sorunlara da değinen Ekinci, müteahhitlerle yaşanan anlaşmazlıkların projeleri olumsuz etkilediğini ve pek çok mühendisin, kontrollük ve müşavirlik hizmet bedellerinin ödenmemesine rağmen işlerini özveri göstererek sürdürdüğünü belirtti.

Bürokratik Engeller ve Ödeme Sorunları

KTMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Ekinci, projelerde yaşanan mali zorluklar ve ödeme sorunlarına dikkat çekerek, ödemelerin zamanında yapılmaması nedeniyle inşaat sektöründe ciddi sıkıntıların baş gösterdiğini belirtti.

Projelerin eski birim maliyetler üzerinden yapılmasına rağmen ödemelerin zamanında gerçekleşmediğini, müteahhitlerin ve mühendislerin ciddi finansal kayıplar yaşadığını ifade etti.

Ekinci, ödemelerin yapılmamasına rağmen mühendislerin kontrollük ve müşavirlik hizmetlerini özveri ile yürüttüğünü ancak birçok mühendisin projeleri bırakma noktasına geldiğini belirtti.

Kamu Sektöründe Bürokratik Engellerin Etkisi

Ekinci, kamu sektöründe yaşanan bürokratik engellerin işlerin ilerlemesini yavaşlattığını da vurguladı.

Bu sorunun çözülmesi amacıyla yapılan bir toplantıda Başbakanlık ve Milli Eğitim Bakanlığı yetkililerinin, sorunun kısa süre içinde çözüleceğini belirttiklerini aktaran Ekinci, ancak aradan geçen zamana rağmen henüz herhangi bir ödeme yapılmadığını ifade etti.

Sadece geçmişte yapılan bir ödemenin olduğunu, ancak şu an için yeni bir ödeme yapılmasının söz konusu olmadığını belirten Ekinci, bu durumun projelerin hızını ve etkinliğini ciddi şekilde olumsuz etkilediğini kaydetti.

Gelecekteki Adımlar ve Öneriler

Ekinci, 2007 yılından beri uygulanan ve 2015’te yasallaştırılan deprem yönetmeliği doğrultusunda, eski binaların güncel koşullara göre değerlendirilmesi ve gerekli görülmesi durumunda güçlendirilmesi gerektiğini kaydetti.

Ancak, bu konuda zamanında gerekli adımların atılmadığını vurgulayan Ekinci, güçlendirme çalışmalarının yalnızca okullarla sınırlı kalmaması gerektiğini, aynı yaklaşımın kamu ve özel binalar için de uygulanması gerektiğini ifade etti.

Bilimsel Verilere Dayalı Analizlerin Önemi

Ekinci, depreme dayanıklı olmayan binaların güçlendirilmesinin, okullarda nasıl yapılıyorsa diğer yapılarda da aynı şekilde gerçekleştirilebileceğini kaydetti.

Bu tür güçlendirme çalışmalarının hem kamu hem de özel sektörde yaygınlaştırılması gerektiğini vurgulayan Ekinci, deprem güvenliği için yapılması gerekenlerin başında bilimsel verilere dayalı analizlerin yer aldığını belirtti.

Bu süreçte belediyelere önemli görevler düştüğünü ifade eden Ekinci, yerel yönetimlerin binaların depreme dayanıklılığını artırmak için aktif bir şekilde çalışması gerektiğini dile getirdi.

Sürdürülebilir Yapılar İçin Yerel Mühendislerin Rolü

Kıbrıs’ta çevreye duyarlı ve dayanıklı yapılar inşa etmek için devletin ve belediyelerin daha dikkatli olmaları gerektiğini ifade eden Ekinci, sürdürülebilir ve deprem güvenli yapılar için yerli mühendislerin katkılarının büyük önem taşıdığını kaydetti.

Ekinci, bu tür projelerin sadece yapısal güvenlik değil, aynı zamanda çevresel etkiler göz önünde bulundurularak tasarlanması gerektiğini de belirtti.