Yapay Zeka ve Bilgi Doğrulama: Doğu Akdeniz Üniversitesi’nden Uyarılar

Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Dijital Strateji Ofisi Koordinatörü Yrd.

Doç.

Dr.

Raziye Nevzat, yapay zeka teknolojilerinin sunduğu olanakların yanı sıra bazı riskler de taşıdığını vurguladı. Özellikle, yapay zeka araçlarının her zaman doğru yanıtlar veremeyeceğine dikkat çekerek, bilgi doğrulama alışkanlığının geliştirilmesinin önemini dile getirdi.

Nevzat, yapay zeka teknolojisinin sağladığı avantajlardan bahsederek, “Yapay zeka, verimlilik ve hız sağlayarak insanlara birçok alanda destek oluyor.

Büyük veri analizi, otomasyon ve kişiselleştirilmiş deneyimler sunarak iş süreçlerini iyileştirirken, sağlık, eğitim ve güvenlik gibi alanlarda önemli çözümler sunabiliyor.” ifadelerini kullandı.

Ancak, yapay zekaya tamamen güvenmemek gerektiğini belirten Nevzat, kullanıcıların eleştirel düşünme becerilerini koruyarak, bilgi doğrulama alışkanlığı geliştirmesi gerektiğini vurguladı.

Yapay Zeka Okuryazarlığı ve Doğru Bilgi

Nevzat, örneğin ChatGPT gibi yapay zeka araçlarının kendisine yöneltilen sorulara her zaman doğru yanıtlar vermediğini belirterek, “Kullanıcıların yapay zekayı eğitmesi ve gerektiğinde ‘Bu doğru değil, doğru bilgi şudur.

Bunu öğren’ gibi komutlarla yönlendirmesi önemlidir.” dedi.

Bu bağlamda, yapay zeka okuryazarlığının önemi ortaya çıkıyor.

Kullanıcıların hem sunulan bilgilerin doğruluğunu teyit etmesi hem de yanlış bilgilerle karşılaştıklarında bunu düzeltebilmeleri gerekiyor.

Gerçeklik Algısının Değişimi

Nevzat, yapay zekanın gerçeklik algısı üzerindeki etkilerini de ele aldı. “Sosyal medyada yapay zeka tarafından üretilen sahte görseller ve videolar, gerçekmiş gibi paylaşılıyor. Örneğin, Antarktika’da kutup ayısını besleyen bir avcı veya fok balığına sarılan bakıcı videoları gibi içerikler tamamen yapay zeka ürünü olabiliyor.

Ancak insanlar bu görüntüleri gerçek sanabiliyor.” diyerek, bu durumun tehlikelerine dikkat çekti.

Bu noktada, yapay zeka okuryazarlığının kritik bir rolü olduğunu vurgulayarak, kullanıcıların bu tür içeriklerin gerçekliğini sorgulamalarının ve paylaşım yapmadan önce dikkatli olmalarının önemine işaret etti.

Öğrenme Süreçleri ve Çocuklar Üzerindeki Etkiler

Nevzat, yapay zekanın çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerine de değinerek, “Özellikle öğrenme süreçlerinde yapay zekanın kullanımı, çocukları tembelleştirebilir.

Bu durum, bilgiye erişim kolaylığının uzun vadede öğrenme eforunu ve yaratıcılığı ortadan kaldırabileceğini gösteriyor. Öğrenmek çaba gerektirir ve bu çaba eksikliği gelecekte sorunlara yol açabilir.” dedi.

Veri Koruma ve Farkındalık

Nevzat, konuyu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) özelinde değerlendirdiğinde, veri koruma konusunda atılması gereken adımlara dikkat çekti. “Yapay zeka, sonuçları açık veri kaynaklarını tarayarak sunar.

Dijital ayak izimiz, yapay zekanın bir parçası haline gelir. Ülkemizde kişisel verilerin korunmasına yönelik yasaların güçlendirilmesi ve toplumsal farkındalığın artması şarttır.” diye belirtti.

Dolandırıcılık ve Yapay Zeka

Nevzat, yapay zeka destekli ses klonlama gibi teknolojilerin dolandırıcılık amacıyla kullanılabileceğini de ifade etti. “Benim sesimi taklit eden bir yapay zeka, annemi arayarak para talep edebilir. Özellikle yaşlı nüfus bu tür tehditlere karşı daha savunmasız.” diyerek, bu alanda farkındalığın artırılmasının önemine vurgu yaptı.

Bu tür senaryolara karşı hazırlıklı olmanın gerekli olduğunu anlattı.

Gençlerin Yapay Zeka Eğitimi

Nevzat, gençlerin yapay zeka alanında eğitim almasının ve kendilerini geliştirmesinin büyük fırsatlar yaratabileceğini vurguladı. “Gençler, Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde bulunan yapay zeka mühendisliği programında eğitim alarak bu alanda kendilerini geliştirebilirler.” dedi.

Ayrıca, çağın gerisinde kalmamak için gençlerin yapay zeka, dijital davranış analizi ve dijital iletişim gibi yeni nesil mesleklere yönlendirilmesinin önemine değindi.