2024 İstihdam Piyasası Gelişmeleri ve 2025 Öngörüleri

2024’te İstihdam Piyasası Nasıl Gelişti?

2024 yılını iki ayrı dönem olarak ele almak mümkündür: ilk altı ay ve sonraki altı ay. İlk yarıda istihdam piyasası, beklentilerin üzerinde bir hareketlilik sergiledi.

Ancak yaz aylarının ardından, hem Türkiye’de hem de global ölçekte bir durgunluk yaşandı. Özellikle büyük Avrupa pazarları olan Almanya, Fransa ve İtalya, ekonomik belirsizlikler nedeniyle zorlu bir süreçten geçti.

Bu türbülans, diğer pazarlarda da etkisini gösterdi.

Genel olarak, 2024’ün ilk yarısı daha olumlu bir tablo çizerken, ikinci yarıda daha durağan bir dönem yaşandı.

İşveren ve Çalışan Arasındaki Uçurum

Maaş ve beklentiler konusunda her zaman bir uçurum mevcuttu; ancak bu yıl bu uçurumun daha da açıldığı gözlemleniyor.

Beklentilerin yükselmesi, işverenlerin maliyetlerini artırmakta zorluk çekmesine sebep oldu. Şirketler, asgari ücretin yanı sıra enflasyonu ve global firmaların Euro/TL değerlerini de dikkate almak zorunda kalacaklar. Örneğin, Euro’nun değeri yaklaşık %14 artarken, doların değeri %20’ye yakın bir artış gösterdi. 2025 için öngörülerimiz arasında, pek çok firmanın Ocak ayında tek bir maaş artışı yapması yer alıyor.

Bazı şirketler ise yıl ortasında ek bir artış planlamakta.

Ancak Avrupa’daki bazı otomotiv devleri bu yıl hiç maaş artışı yapmayı düşünmüyor; başlangıçta %3-4 gibi bir artış öngörsede, bunun bile gerçekleştirilmeyeceğini duyurdular.

En Çok İlgi Gören Sektörler

2024 yılında Türkiye’de beyaz yakalı istihdam geçişkenliği en fazla olan sektörler arasında %35 ile endüstri ve üretim ön plana çıkıyor.

Bunu %21 ile perakende sektörü takip ederken, hızlı tüketim malları ve finansal hizmetler de önemli bir yer tutuyor.

Roller bazında değerlendirildiğinde, satış ve pazarlama, ardından üretim ve finans alanları öne çıkıyor.

Global düzeyde ise şirketler, özellikle teknoloji alanında daha fazla serbest çalışana yönelmiş durumda.

Türkiye’de bu trend henüz yeterince gelişmemişken, hibrit çalışma modelinin yaygınlaşması dikkat çekiyor; örneğin, haftada 3 gün ofiste, 2 gün evde çalışma gibi. İşverenler, çalışanları ofise çekmeye çalışsalar da, hibrit modelin %10 daha verimli sonuçlar verdiği gözlemleniyor.

50 Yaş Üstü İstihdam

Son yıllarda firmalar, 50 yaş üstü çalışanların istihdamının sağladığı avantajları daha çok fark etmeye başladı.

Bu çalışanlar, sahip oldukları deneyimleri genç nesil ile paylaşarak bir sinerji yaratıyorlar. 50 yaş üstü bireylerin şirketlere bağlılıkları daha yüksek olduğu için işten ayrılma oranları da düşüyor.

Mentorluk yapma yetenekleri, genç kuşakların gelişimine katkıda bulunuyor.

Bu strateji birçok firma tarafından benimsenmiş durumda ve bu trendin 2025 yılına kadar devam etmesi bekleniyor.

2025 Öngörüleri

Firmalar, 2025 yılına daha temkinli ve hazırlıklı bir şekilde girmeyi planlıyorlar. Üst yönetimdeki değişiklikler, özellikle CEO düzeyinde, bu hazırlığın bir parçası olacak. 2025 için finansal anlamda önemli değişiklikler bekleniyor; firmalar bu yılda konsolidasyon sürecine girecek.

Hem finansal durumlarına bakacaklar hem de mevcut çalışanlarını elde tutmaya çalışacaklar.

Eğitim departmanları, şirketlerin stratejik öncelikleri arasında yer alacak ve mevcut ekiplerin yetkinliklerini artırmak için eğitim faaliyetlerine daha fazla önem verecekler. Özellikle küçük ölçekli firmalar için 2025 yılı bir hayatta kalma mücadelesi anlamına gelirken, büyük firmalar mevcut kadrolarını korumaya odaklanacaklar. Çalışanlar, iş değiştirme konusunda daha cesur hale geldikleri için 2025’te daha fazla iş değişikliği bekleniyor.

Ayrıca, yapay zeka kullanımının da artacağını öngörüyoruz.

Genel olarak, 2025 yılı temkinli bir yıl olarak öne çıkacak ve büyük bir büyüme beklenmeyecek.

Kadın İstihdamı

2024 yılında beyaz yaka pozisyonlarına yerleşen adayların %58’inin erkek, %42’sinin ise kadın olduğu görülüyor. 2023 ile kıyaslandığında, kadın çalışanların oranında küçük bir artış söz konusu; 2023’te bu oran %40 civarındaydı.

Bu durum, iş gücünün çeşitlenmesi ve kadın istihdamının artması açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.