Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı Bütçesi Görüşmeleri Başladı

Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı Bütçesi Görüşülmeye Başlandı

Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, 3 milyar 247 milyon 384 bin TL’lik Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı bütçesini ve Bakanlığa bağlı 298 milyon 120 bin TL’lik Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu bütçesini görüşmeye başladı.

UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay başkanlığında toplanan komite, verilen aranın ardından saat 13.15’te tekrar bir araya geldi.

Toplantıya, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı ile bakanlık yetkilileri ve bağlı dairelerin müdürleri de katıldı.

Bütçe görüşmeleri sırasında söz alan CTP Milletvekili Fikri Toros, ülkemizdeki karayolu ağının trafik güvenliği açısından ne denli kritik bir öneme sahip olduğunu vurguladı.

Toros, son yıllarda meydana gelen demografik değişimlerin, karayollarında ek yatırıma ihtiyaç duyulmasına neden olduğunu ifade etti.

Motorlu araç sayısındaki hızlı artışa dikkat çekerken, bu artışa paralel olarak karayolu altyapısına ne ölçüde yatırım yapıldığını sorguladı.

Toros, karayolu ağının hem standartlar hem de kapasite açısından yetersiz olduğunu belirterek, trafik sıkışıklığının giderek arttığını kaydetti.

Akıllı trafik ışıkları ve ek şeritler gibi önlemlerin alınabileceğini ifade eden Toros, yapılacak yatırımların mutlaka bir master plan çerçevesinde gerçekleştirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Ayrıca, geniş tabanlı internetin önemine de değinerek, bu alanda önemli yatırımlar yapıldığını ancak fiber optik ağı konusunda hala yapılması gereken çok şey olduğunu belirtti.

Limanların özelleştirilmesi konusuna da değinen Toros, özellikle Mağusa Limanı, Girne Limanı ve Kalecik bölgeleri hakkında yapılan açıklamaları dikkatle takip ettiklerini ifade etti.

Limanların Kıbrıslı Türklere ait kalmasının hayati bir önem taşıdığını vurgulayan Toros, bu konuda atılacak olumsuz adımların tüm halkı etkileyebileceğini belirtti.

Mevcut limanların ıslahı, işletilmesi ve yeni limanların inşası konusunda Kıbrıs Türk sermayesine yönelik bir çalışma yapılmasının gerekliliğini de dile getirdi.

Toros, birkaç hafta içerisinde açılıp açılmayacağına karar verilecek yeni geçiş noktalarının Ercan Havalimanı’nın geleceği açısından oldukça kritik olduğunu kaydetti.

Bu açıdan gerek yolcu gerek trafik kapasitesinin artırılması gerektiğini anlattı.

Söz alan CTP Milletvekili Erkut Şahali, bütçe gerçekleşmeleri hakkında bilgi talep etti.

Sorular üzerine Limanlar Dairesi Müdürü Emsal Emirzadeoğluları, limanlarda bulunan römorkörlerin bakıma ihtiyaç duyduğunu ancak gerekli bütçeyi alamadıklarını belirtti.

Geçen yıl yaptıkları uyarıların dikkate alınmadığını ifade eden Şahali, akıllı trafik sistemleri gibi konuları tartışmak isteseler de başka konularla ilgilenmek zorunda kaldıklarını kaydetti.

Yolların ışıklandırılması, alt-üst geçitlerin yapılması gibi konularda teknolojinin çok ilerlediğini vurgulayan Şahali, Türkiye Cumhuriyeti kaynaklı proje taleplerinin bu konuların ele alınmasında yardımcı olabileceğini belirtti.

Meteoroloji Dairesi’ne hiçbir yatırım yapılmadığını ifade eden Şahali, iklim krizi nedeniyle ciddi risklerin bulunduğunu ve gerekli teçhizatın yüksek maliyetler olmaksızın temin edilebileceğini söyledi.

Limanlar konusunda çıkılacak ihalede ön raporun dikkate alınıp alınmayacağını soran Şahali, özelleştirmede ısrarcı olunacaksa nereden gelir elde edileceğini sorguladı.

Bakan Erhan Arıklı, Şahali’ye yanıt vererek, limanların özelleştirilmesinin kendi yetkisi altında değil, Maliye Bakanlığı’nın yetkisi altında olduğunu ifade etti.

Arıklı, kendisine kalsa özelleştirme işini Limanlar Dairesi’ne bırakacağını kaydederek, bu konuda destek istedi.

Bağımsız Milletvekili Şahiner Salahi, trafikle ilgili eleştirilerde bulunarak, uçak biletlerinin fiyatlarının sürekli yükseldiğini ve havaalanında halkın sömürülerek yeni yatırımlar yapılmaya çalışıldığını savundu.

Geçmişte havaalanının işletme sürelerinin nasıl uzatıldığına da değinen Şahiner, uluslararası standartlara uyulacağının taahhüt edilmesine rağmen Bakanlar Kurulu kararlarının bile yayınlanmadığını hatırlattı.

Havalimanıyla ilgili geçmişte yaşananları sıralayarak, tahkim ve tavsiye raporundan milletvekillerinin niye haberdar edilmediğini sordu.

Arıklı, bu raporu Genel Kurul’da paylaşacağını açıkladı. Şahiner, geçmişte yapılanları eleştirerek, Arıklı’ya “Sizin bilip bizim bilmediğimiz bilgileri de paylaşacak mısınız?” diye sordu.

CTP Milletvekili Filiz Besim, tüm bürokratların bulunduğu bir ortamda sorular sormaktan mutluluk duyduğunu ifade etti.

Ada ülkesi olarak iletişim ve ulaşımın önemine dikkat çekerek, sürekli bu konularda söz verildiğini ancak bugüne kadar uçak biletlerinde bile fiyat ayarlaması yapılmadığını belirtti.

Sivil havacılıkla ilgili bir dizi yasa geçirildiğini ve tüzüklerin hazır olduğu söylenmesine rağmen neden hala Genel Kurul’a gelmediğini soran Besim, havalimanındaki güvenlik sorunlarının çözülmemesinin bir güvenlik zafiyeti olduğunu kaydetti.

Havalimanında ambulans dahi olmadığına dikkat çeken Besim, telefon dairesinde 600 olması gereken personel sayısının 200 civarında olmasını eleştirerek, fiber kabloların özele kiralanmasını uygun bulmadığını söyledi.

Besim, GSM şirketlerinin altyapısının Telefon Dairesi’ne ait olmasına rağmen telefon aboneliklerine “korkunç” yüksek paralar ödenmesinin nedenini de sorarak, dünyanın en pahalı telefonlarını KKTC’nin kullandığını belirtti.

Trafik kazalarında yaşamını yitirenlerin her yıl katlanarak arttığına işaret eden Besim, daha güvenli yollar için neler yapıldığını sordu.

Besim, trafikle ilgili güncellenen tüzüklerin yıllardır niye yürürlüğe girmediğini de sorguladı.

Sürücülerin belli aralıklarla sağlık kontrolünden geçirilmemesini eleştiren Besim, alkollü ve uyuşturucu kullanan şoförlerin trafikte büyük sorunlara yol açtığını hatırlatarak, ölçüm yapan kitlerin maddi sebeplerle alınamamasına anlam veremediğini kaydetti.

Besim, insan yaşamının göz ardı edilmesinin kabul edilebilir olmadığını, büyük kararlar almadan da ufak dokunuşlarla bunun iyileştirilebileceğini söyledi.

CTP Milletvekili Sıla Usar İncirli, bayındırlık kelimesinin bakım ve güzellik anlamına geldiğini belirtti.

Geçen yıllara göre Bakanlığın sayfasında kayda değer bir gelişme olmadığını ve faaliyet raporlarının 2021 yılından beri yayınlanmadığını söyledi.

İncirli, geçmiş yıllarda kazaların sorumluluğunun insanlara atıldığını, bu yılki açıklamaların ise “taşıtlar çoğaldı/yollar kaldırmıyor” şeklinde olmasının sevindirici olduğunu belirtti.

Dairelerin içi boşaltıldığı için sorumluluklarının yerine getirilemediğini savunan İncirli, “Kendi yolunu yapamayan bir ülkenin başka ne yapabileceğini bilemiyorum.” dedi.

Ulaşım olmayan bir ülkede ekonominin de olamayacağını ve her alanda bir ulaşım krizi yaşandığını ifade etti.

Bütçede en kalabalık rakamların hizmet alımı kalemlerinde olduğunu belirten İncirli, 2025 yılına ilişkin herhangi bir projenin paylaşılmamasını eleştirerek, Lefkoşa’dan Haspolat’a giden projenin hayata geçirilip geçirilmeyeceğini sordu.

Lefkoşa’dan sonra Girne’nin de yaşanmaz bir yer haline geldiğini, Dipkarpaz’ın da artık kimsenin yollarından dolayı gitmek istemediği bir yer haline geldiğini söyleyen İncirli, sürekli vaat edilen havayolu şirketinin bir kenara bırakılarak yolların aydınlatılmasını önerdi.

CTP Milletvekili Ürün Solyalı, Bakanlığın ihale ve protokollerle yönetildiğini, bütçenin yarısının Türkiye Cumhuriyeti kaynağı olmasının ülkenin özgüvenini zedelediğini ifade etti.

Trafikte geçirilen sürenin insanların sağlığını bozar hale geldiğini ancak taşımacılık da olmadığından sosyal düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini dile getiren Solyalı, her yıl aynı konuşmaların ve vaatlerin tekrarlanmasının zaman israfı olduğunu vurguladı.

Uyuşturucu testlerinin gelmesini yasallaştırdıklarını, ancak 35 bin TL civarında aletler için ihaleye çıkılmamasını anlayamadığını söyleyen Solyalı, bu konunun bakanlığıyla değil polisle alakalı olduğunu belirtti.

Sivil Havacılık Dairesi’nin hazır olan tüzüklerinin neden hala Bakanlar Kurulu’ndan geçmediğini sorarak, hakem heyeti kararını beklediklerini hatırlattı.

Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars da, sivil havacılık için hiç ek mesai kalemi ayrılmamasının garip olduğunu belirterek, “Belli ki bütçe açığı azaltılsın diye titizlikle çalışılmış.” dedi.

Baybars, Bakanlığın gelecek yıl ne yapmayı planladığıyla ilgili herhangi bir bilgi bulunmadığını kaydederek, havalimanının girişindeki ülkenin imajını zedeleyen yapının kabul edilemez olduğunu savundu. “Havalimanına bir gidin, en azından toz aldırın.” diyen Baybars, hakem kararını görmeden yorum yapamayacağını, gözlem kulesi, itfaiye gibi sözleşme kapsamındaki parasız düzenlemelerin yaptırılabileceğini söyledi.

Yollarda trafik güvenliğinin olmamasının sebeplerine dikkat çeken Baybars, bunların bir kısmının bütçesiz de yapılabileceğini ifade etti.

Ağır yük taşıyan vasıtalarının yollara ve çevreye verdiği zararı düzeltmek için adımlar atılabileceğini dile getiren Baybars, tüzüğün yenilenmesinin de para istemediğini hatırlattı.

Meclis Başkan Vekili Fazilet Özdenefe, son 3 aydır Arıklı’nın yaptığı açıklamaların sadece 6 tanesinin bakanlığıyla alakalı olduğunu, geriye kalan 102 açıklamanın ise satranç dahil çeşitli konularda olduğunu belirtti.

Sabit hız tespit sistemiyle ilgili farklı duyumlar aldığını ve konunun ne aşamada olduğunu öğrenmek istediğini söyleyen Özdenefe, toplu taşımayla ilgili verilen müjdelere rağmen yıllardır değişen bir şey olmadığını ifade ederek bu yıl neler yapılacağının izahını istedi.

Öğrencilerin taşındığı araçlarla ilgili sorunların Milli Eğitim Bakanlığını da ilgilendirdiğini vurgulayan Özdenefe, sorumlu bakanların sebze ithalatıyla ilgili bile daha fazla açıklama yaptığını iddia etti. Ülkede “patlama yaşanan” araba galerileriyle ilgili neler yapıldığını, neredeyse tüm paketçilerin L levhasıyla seyahat ettiğini ve büyük sıkıntı yarattığını söyleyen Özdenefe, araç plakalarının 3 harfli olması konusunda bile bir netlik yakalanamadığını hatırlattı.

Özdenefe, kasım ayında işletilecek denilen ada74 konusunda da bilgi isteyerek, Ercan Havalimanı’na inişte gazinoya giriş yapıldığı hissini kendisinin de sevemediğini belirtti.

Bunların yanı sıra Havalimanında sabun olmadığını, suların akmadığını, kırılanların tamirinin yapılmadığını iddia eden Özdenefe’ye hükümet vekilleri itiraz ederek bu tür sorunların olmadığını söylediler.

Baybars ve Özdenefe, “Siz VIP’ten uçuyorsunuz o nedenle haberiniz yok.” diyerek cevap verdi. Özdenefe, Ercan’ın devlet havalimanı olduğunun unutulmaması gerektiğini ve sanki hibe edilmiş gibi davranılmasının birçok kişiyi sinirlendirdiğini savundu. İnternetle ilgili yaşanan sorunlara da değinen Özdenefe, Arıklı’nın bakanlığı süresince ne kadar fiber optik kablo döşendiğini ve Türkiye Cumhuriyeti’nden katkı almadan ne kadar yol yapıldığını sordu. Özdenefe, konuşmasının sonunda Bakanlığa bağlı dairelerle ilgili de çeşitli eleştirilerde bulunarak Arıklı’ya sorular yöneltti.