Sosyal Hizmetlerde Yeni Dönem ve Bakanlık Çalışmaları

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu’nun Vizyonu

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, son dönemde uzun süredir ihmal edilen sosyal hizmetlere öncelik vererek bu alanda köklü reformlar yapmayı hedeflemektedir. Bakanlık tarafından hazırlanan ve değişiklikleri içeren teşkilat yasası, hayata geçirildiğinde tüm huzurevleri, rehabilitasyon merkezleri ve özel bakım evleri yasal statüye kavuşacak; böylece bu kurumların düzenli ve denetimli çalışması sağlanacaktır. Ayrıca, özel bakımevleriyle ilgili yetki ve denetim güçleri de Çalışma Bakanlığı’na devredilerek, hizmet kalitesinin artırılması amaçlanmaktadır.

Engelsiz Yaşam ve Sosyal Entegrasyon Çalışmaları

11 yıl boyunca atıl kalan Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’nin yeniden hizmete alınmasıyla, engelli bireylere yönelik hizmetlerde yeni bir sayfa açılmıştır. Bu merkez, Kıbrıs’ta ilk kez gündüz hizmeti veren ve engelli bireylerin günlük ihtiyaçlarını karşılayan önemli bir merkez olmanın yanı sıra, 1 ila 4 gece ücretsiz konaklama imkanı sunarak ailelere büyük kolaylık sağlamaktadır. Ayrıca, açılacak Otizm Merkezi, gündüz otizmli bireylere özel eğitim ve terapi hizmetleri sunarken, akşam saatlerinde ebeveynlere dinlenme ve kendi ihtiyaçlarını karşılama fırsatı tanıyacaktır.

2024 ve 2025 Yılında Hedeflenen Sosyal ve Çalışma Politikaları

Gardiyanoğlu, 2024 yılını “Sosyal Hizmet Yılı” olarak ilan ederken, 2025 yılını ise “Çalışma Yılı” olarak belirlediklerini belirtti. Bu kapsamda, Demirhan Engelsiz Yaşam Evi ve Kalkanlı Yaşam Evi gibi projelerin geliştirilmesine büyük önem verilecek. Kalkanlı Yaşam Evi’nin uzun süredir bakım ve onarımı yapılırken, Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma ve Ekonomik İş Birliği Ofisi’nin sağladığı 7 milyon TL’lik destekle bu süreç hızlandırılmıştır. Ayrıca, gönüllülerin ve sivil toplum kuruluşlarının da projelerde aktif rol almasıyla, toplumun tüm kesimleriyle güçlü bir işbirliği sağlanacaktır.

Demirhan Engelsiz Yaşam Evi ve Gelişimi

Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’nin gündüz bölümü, yaklaşık bir yıllık titiz çalışmalar ve hazırlıklar sonucunda 24 Eylül 2024’te hizmete girmiştir. Ayrıca, 24 yatak kapasiteli ve ihtiyaç halinde 40 yatak kapasitesine ulaşabilecek yeni bölümler de önümüzdeki aylarda devreye alınacaktır. Bu merkez, Kıbrıs genelinde engelli bireylere yönelik önemli bir merkez olarak faaliyet gösterecek ve özellikle gündüz saatlerinde 50’ye yakın engelli kişiye hizmet verecek şekilde planlanmıştır.

Engelli ve Aileler İçin Otel Konsepti ve Otizm Merkezi

Engelli bireylerin ailelerine de destek olmak amacıyla, Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’nde, 1 ila 4 gece ücretsiz konaklayabilecekleri otel konsepti hayata geçirilmektedir. Bu uygulama ile ailelerin dinlenme ve rehabilitasyon süreçleri kolaylaştırılacaktır. Ayrıca, boşaltılan Çağlayan Çocuk Yuvası’na Otizm Merkezi kurulacak ve bu merkez gündüz saatlerinde otizmli bireylere hizmet verecek, akşam saatlerinde ise “Kısa Bir Nefes” projesi kapsamında ebeveynlere dinlenme ve destek imkanı sunacaktır.

Kalkanlı Yaşam Evi ve Gönüllü Katılımı

Kalkanlı Yaşam Evi’nin gelişimi ve iyileştirilmesi çalışmalarını yakından takip eden Sadık Gardiyanoğlu, burada yaşayan 50 kişinin yaşam kalitesini artırmak ve ortamı daha güvenli hale getirmek için yoğun çaba sarf etmektedir. Göreve geldiği günden itibaren, toplam 22 ayda 44 kez ziyaret ettiği Kalkanlı’nın, gönüllülerin katkılarıyla nasıl daha iyi hale getirildiğini anlatmaktadır. Ayrıca, ihale süreçleri ve sponsorluklar sayesinde bu merkezlerin ihtiyaçlarının karşılandığını ve uzun vadeli sürdürülebilirliğin sağlandığını vurgulamaktadır.

İşbirliği ve Toplumsal Duyarlılık

Gardiyanoğlu, Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma ve Ekonomik İş Birliği Ofisi’nin desteğiyle Kalkanlı’nın gelişimine büyük katkılar sağlandığını ifade ederek, “Doğru zamanda, doğru kişileri, doğru projelerde buluşturuyoruz. Yalnız değiliz, belediyeler, özel sektör ve vatandaşlar olarak toplumumuz yaşlılar ve engelliler konusunda oldukça duyarlı” şeklinde görüşlerini paylaştı.

Sosyal Hizmetler Teşkilat Yasası ve Yeni Düzenlemeler

Uzun süredir beklenen Sosyal Hizmetler Teşkilat Yasası’nda önemli değişiklikler yapıldı. Bu düzenlemeyle, tüm huzurevleri ve rehabilitasyon merkezleri yasal statüye kavuşacak ve bu kurumlarda çalışacak personel olarak öğretmen, doktor, hemşire, fizyoterapist ve ergoterapist istihdam edilmesi imkan dahilinde olacaktır. Ayrıca, özel bakımevlerinin denetimi ve yetkileri de Çalışma Bakanlığı’na devredilerek, hizmetlerin kalitesinin artırılması sağlanacaktır. Bu yasa, kurumların mevzuata uygun ve kaliteli hizmet sunmasını sağlayacak yeni kurallar içermektedir.

Bakım ve Denetim Sistemleri

Sosyal Hizmetler Dairesi’ne bağlı tüm merkezlerin bakım ve temizlik çalışmalarına yönelik ihaleler düzenlenmiş olup, tam donanımlı 6 engelli aracı bağış olarak alınmıştır. Bu araçların sayısı şu anda 9’a yükselmekte olup, ihtiyaç duyulan bölgelerde hizmet verilmesi sağlanacaktır. Ayrıca, bakanlık, sık sık denetim ve kontrollerle hizmet kalitesini artırmayı amaçlamaktadır.

Çalışma ve İş Gücü Denetimleri

2025 yılını “Çalışma Yılı” ilan eden bakanlık, yeni düzenlemelerle iş yeri ve çalışanların denetimini güçlendirmeyi planlamaktadır. Mevcut müfettiş sayısı 11 olup, yaklaşık 21 bin iş yeri ve 152 bin özel sektör çalışanını denetlemekle görevlidirler. Yeni yasa ve uygulamalarla, denetim sayısı yılda 3 bin’den 6 bine, hatta 10 bine çıkarılarak, iş sağlığı ve güvenliği standartlarının uygulanması ve kayıt dışılığın önlenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, her şirketin aylık İş Sağlığı ve Güvenliği Raporu hazırlaması zorunlu hale getirilecek ve bu raporlar düzenli olarak kontrol edilecektir.

İş Yeri ve Sosyal Sigorta Sistemi

Ülkedeki yaklaşık 160 bin sosyal sigortalı arasında, 80 bin KKTC vatandaşı, 45 bin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve 35 bin farklı ülkeden gelen yabancı uyruklu çalışan bulunmaktadır. Çalışma Bakanlığı, aylık ortalama 220 milyon TL prim desteği ödemekte olup, prim oranları kadın çalışanlar için yüzde yüz, erkekler için yüzde 80, yabancı uyruklar ise yüzde 25 seviyesindedir. Bu uygulamalar sayesinde, kayıt dışı istihdam ve kaçak işçilik önemli ölçüde azalmış, sistemin şeffaflığı ve denetimi güçlenmiştir.

Prim Desteği ve Dijital Sistemler

Özellikle, bu yıl sonunda, devletin prim desteği uygulaması ve online sistemler sayesinde, ön izinli gelenlerin yüzde 92’sine çalışma izni verilmiş ve bu da Kıbrıs tarihinde önemli bir başarı olarak kayıtlara geçmiştir. Ayrıca, tüm işlemler online portal üzerinden gerçekleştirildiğinden, hem polis hem de İçişleri Bakanlığı’nın muhaceret bölümleri bu sistemleri gözeterek, sahte ve usulsüz işlemlerin önüne geçmektedir.

Sektörel Asgari Ücret ve İlaç Politikaları

Yeni yasama yılında, sektörlere göre belirlenen asgari ücret uygulaması hayata geçirilecek olup, bu sistemde, çalışanların risk seviyelerine göre maaşlar belirlenecektir. Örneğin, bir garson ve inşaat işçisi aynı maaşı almayacak; sektörlerin özellikleri ve riskleri göz önüne alınarak, adil ve dengeli ücret politikaları uygulanacaktır.

Sosyal Sigortalar ve İlaç Ödemeleri

2023’te başlatılan reçete soruşturması ve denetimleri neticesinde, ülkede toplam 190 sözleşmeli eczane faaliyet göstermektedir. Ayrıca, 14 başvurunun değerlendirilme aşamasında olduğu ve yeni eczane açılışlarının sürdüğü bilgisi alınmıştır. Hastalar, diledikleri hekimden alacakları 6 aylık geçerliliği olan ilaç reçeteleriyle anlaşmalı eczanelerden indirimli ilaçlar temin edebilmektedir. Bakanlık, ilaçların yüzde 80’ini ödemekte olup, reçetelerde Vergi Dairesi mührü, hekim imzası ve kaşesi kesinlikle aranmakta, böylece sahteciliğin önüne geçilmektedir.

İlaç ve Sağlık Harcamaları

Geçen ay, kurulu ilaçlar için sosyal sigortalılara toplamda 6 milyon 920 bin TL, indirimli alınan ilaçlar için ise 2 milyon 199 bin TL olmak üzere toplam yaklaşık 9 milyon 119 bin TL tutarında aylık ilaç yardımı yapılmıştır. Bu destekler, sağlık alanında yapılan önemli bir iyileştirme olarak, hem hastaların hem de sağlık kurumlarının memnuniyetini artırmaktadır.