Türkiye’nin Çelik Üretiminde 2024 Yılı Artışları ve Dış Ticaret Durumu

Türkiye’nin Çelik Üretiminde Önemli Artış

Türkiye’nin ham çelik üretimi, 2024 yılında bir önceki yıla göre %9,4 oranında bir artışla 36,9 milyon ton seviyesine ulaştı.

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nden (TÇÜD) alınan verilere göre, çelik sektörü geçen yılı üretim ve tüketimde kaydedilen artışla kapattı. 2024 yılı itibarıyla ham çelik üretiminde yaşanan bu artış, sektörün 2023 yılına kıyasla daha güçlü bir performans gösterdiğini ortaya koydu.

Ancak Aralık 2024’te, bir önceki yılın aynı dönemine göre üretim %7,6 oranında düşerek 2,9 milyon tona geriledi.

Nihai mamul tüketimi ise Aralık 2024’te, 2023 yılının aynı ayına göre %11,4 artışla 3,3 milyon tona yükseldi.

Yıl genelinde nihai mamul tüketimi de %0,6 artışla 38,3 milyon ton seviyesine çıktı. 2023 yılında %56,8 olarak kaydedilen kapasite kullanım oranı, 2024’te %62,2’ye yükseldi.

Dış Ticaret Açığı ve İthalat Artışı

2024 yılı itibarıyla çelik sektörü, dış ticaret açığı vermiştir.

Aralık 2024’te çelik ürünleri ihracatı, yıllık bazda miktar olarak %16 artışla 1,3 milyon ton, değer olarak ise %11,9 artışla 888 milyon dolara yükseldi.

Geçen yılın tamamında ise ihracat, miktar itibarıyla %27,6 artışla 13,4 milyon ton, değer itibarıyla ise %17,7 artışla 9,7 milyar dolar seviyesine ulaştı.

Öte yandan, çelik ürünleri ithalatı Aralık 2024’te yıllık bazda miktar olarak %73,8 artışla 1,8 milyon ton, değer olarak da %37,8 artışla 1,2 milyar dolara çıktı. İthalattaki artışta, yarı ürünler ve uzun mamullerin ithalatındaki sırasıyla %100 ve %48 oranındaki artışlar etkili oldu.

Geçen yıl itibarıyla ithalat, 2023’e göre miktar olarak %1,7 artışla 17,4 milyon ton, değer olarak ise %9,9 azalışla 13,2 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023’te %56,6’dan 2024’te %74 seviyesine yükseldi.

Çelik Sektörüne Yönelik Öneriler

TÇÜD Genel Sekreteri Veysel Yayan, Türkiye’nin, dünya genelinde en fazla üretim artışı gerçekleştiren ülkelerden biri olduğunu ve dünyanın en büyük 8. ham çelik üreticisi konumunu koruduğunu ifade etti.

Yayan, geçen yıl sektörün ihracat pazarlarında bir toparlanma yaşandığını da vurguladı.

Ayrıca Yayan, serbest ticaret anlaşması bulunan Malezya’nın yanı sıra, başta Çin olmak üzere, Endonezya ve Vietnam gibi Uzak Doğu ülkelerinden gerçekleştirilen ithalatın yüksek oranlı artışlarının çelik dış ticaretine olumsuz etkileri olduğunu belirtti.

Son iki yılda Çinli üreticilerin dünya piyasalarına neredeyse maliyet fiyatlarına yakın ürünler sunmasının, piyasalarda büyük dalgalanmalara neden olduğunu aktardı. 2024 yılında Çin’in gerçekleştirdiği 110,7 milyon tonluk ihracat, 2015’te kaydedilen 112,4 milyon ton ile tüm zamanların en yüksek seviyesinin ardından ikinci en yüksek seviyeye ulaştı.

Yayan, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’nin uyguladığı ticaret politikası önlemlerinin Türkiye’de de uygulanması gerektiğini ifade ederek, sektördeki mevcut durumu iyileştirmek amacıyla benzer önlemlerin alınmasının önemine vurgu yaptı.